We wcześniejszym wpisie było kilka słów o klasycznym postępowaniu w sprawie o rozwód. A co, jeśli małżonkowie posiadają wspólne dzieci pochodzące ze związku małżeńskiego? Co się wtedy z nimi dzieje?
Sprawy rodzinne co do zasady są bardzo złożone i czasochłonne. Rozwód najczęściej dotyka nie tylko małżonków, ale także ich małoletnich dzieci, które stają pośrodku sporu rodziców, nie mając żadnego wpływu na decyzję podjętą przez dorosłych.
Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom i o wszelkich sprawach dziecka powinni oni decydować wspólnie. Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską, kierują nim. Są zobowiązani troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka. Prawidłowe wychowanie polega na zagwarantowaniu dziecku stabilnej sytuacji rodzinnej oraz prawidłowej sfery uczuciowej.
W sytuacji rozwodu (lub ogólnie rzecz biorąc – w przypadku rozstania, jeżeli pozostawali w związku nieformalnym), rodzice mogą porozumieć się w kwestii wykonywania władzy rodzicielskiej nad dzieckiem i nadal sprawować ją razem. Jeżeli nie potrafią dojść do porozumienia, mogą wówczas złożyć do sądu wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej drugiemu rodzicowi. Wniosek ten może być połączony z wnioskiem o ustalenie kontaktów osobistych (spotkania) lub telefonicznych.
W praktyce często zauważa się wybór drugiego z wyżej przedstawionych rozwiązań. W takiej sytuacji, właściwy Sąd powierza wykonywanie władzy rodzicielskiej temu rodzicowi, z którym dziecko stale zamieszkuje, z jednoczesnym ograniczeniem władzy rodzicielskiej drugiemu z rodziców do współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących dziecka.
Wiele razy spotkałam się z przerażeniem rodzica, któremu została sądownie ograniczona władza rodzicielska. Prawdopodobnie niepokój wzbudzało u niego samo słowo „ograniczenie”. Rodzic myśli wtedy, że nie ma już prawa decydować o losie swojego dziecka. Nic bardziej mylnego – tak naprawdę nadal zachowuje swoje uprawnienie w przedmiocie wyboru szkoły i kierunku kształcenia swojego dziecka, miejsca i sposobu jego leczenia, zgody na wyjazdy zagraniczne, zmiany miejsca pobytu dziecka, (i inne). Powinno być to jednak wyartykułowane w orzeczeniu Sądu (w postanowieniu lub w wyroku, jeżeli orzeka się o tym w sprawie o rozwiązanie małżeństwa przez rozwód).
Oczywiście mam tutaj na uwadze taką sytuację, gdzie oboje rodzice kochają i szanują swoje dziecko, chcą brać czynny udział w procesie jego rozwoju i wychowania. Trochę inaczej wygląda sytuacja, kiedy rodzic rażąco narusza swój obowiązek rodzicielski względem małoletniego dziecka.
Głównym dowodem, który jest zazwyczaj przeprowadzany w sprawach o władzę rodzicielską, bądź uregulowanie kontaktów z małoletnimi dziećmi stron, jest dowód z opinii OZSS (Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych). Niemalże zawsze opinie te są zlecane w sytuacjach konfliktowych, napiętych relacjach pomiędzy dorosłymi, gdzie ważą się losy małoletnich. Opinia OZSS jest bardzo istotnym dowodem w sprawie, bowiem wskazuje najlepsze rozwiązanie z punktu widzenia ochrony interesu dziecka.
Badanie pozwala ustalić:
- więź emocjonalną łączącą rodzica z dzieckiem;
- który z rodziców posiada lepsze gwarancje opiekuńczo-wychowawcze;
- czy rodzic należycie wywiązuje się z nałożonych na niego obowiązków rodzicielskich;
- czy postawa rodzica jest zgodna z szeroko pojętym dobrem dziecka.
Do badania należy się jak najlepiej przygotować. Specjaliści, najczęściej w skład których wchodzi psycholog i pedagog, zwracają uwagę nie tylko na słowa, lecz również na zachowania oraz reakcje ciała. Badanie odbywa się w wyznaczonym terminie i może trwać kilka godzin. W praktyce nierzadko zdarza się ponowne wezwanie stron w celu uzupełnienia wydanej uprzednio opinii.
Zespół Specjalistów Sądowych posiada dostęp do akt sądowych. Podczas spotkania specjaliści wykorzystują różne metody badawcze. Ponadto biorą pod uwagę środowisko rodzinne, z którego wywodzi się badany oraz jego sytuację opiekuńczo-wychowawczą. Dokonują charakterystyki psychologicznej osób badanych.
Końcowym etapem jest wysnucie wniosków z interpretacji zebranego materiału badawczego. Co zadziwiające, w bardzo wielu przypadkach, wskazuje się, że przebieg prawidłowego procesu wychowania i rozwoju małoletniego dziecka, jest zaburzony i utrudniony w głównej mierze przez narastający konflikt pomiędzy rodzicami. Rodzice wtedy nadmiernie skupiają uwagę na sobie, popełniając przy tym wiele błędów wychowawczych.
W prowadzonych sprawach, Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych, zajmował następujące stanowiska:
1) „Na podstawie dostępnych danych, można wnioskować, że konflikt partnerski niekorzystnie przekłada się i osłabia kompetencje rodzicielskie opiniowanej. Opiniowana zaprezentowała tendencje rywalizacyjne z byłym partnerem, co utrudni jej wykorzystanie posiadanych predyspozycji w roli matki. W istniejącym konflikcie kieruje się własnymi potrzebami”.
2) „Ważne jest zobowiązanie oboje rodziców do pracy nad wyłączeniem małoletniego z ich konfliktu”.
3) „Przeprowadzone badania wskazały na zachowaną więź małoletniej z obojgiem rodziców. Więź uczuciowa z matką kształtuje się prawidłowo. Małoletnia córka czuje się przy niej bezpiecznie. Wobec ojca, uczucia dziewczynki mają charakter sprzeczny, prawdopodobnie w związku ze skonfliktowaną relacją rodziców (…) Badania wskazały na deficyt kontaktu małoletniej z ojcem”.
Z bardziej psychologicznego punktu widzenia, zamiast wyboru rodzica, który będzie miał szersze kompetencje przy wychowywaniu dziecka, postępowanie powinno skłaniać się do przyjmowania rozwiązań ugodowych. Priorytet powinien zostać przyznany interesowi dziecka. Sąd zawsze kieruje się fundamentalną zasadą prawa rodzinnego, a mianowicie zasadą dobra dziecka.
Chyba jeszcze nie do końca docenianym w Polsce sposobem rozwiązywania powstałych problemów na gruncie prawa rodzinnego jest wzięcie udziału w mediacji. Mediacja jest dobrowolna. Daje możliwość nawiązania dialogu pomiędzy równymi stronami, wyjaśnia sporne kwestie i nawiązuje nić porozumienia. Mediacja prowadzona jest przez bezstronnego i neutralnego mediatora. Postępowanie mediacyjne jest poufne. Co więcej, dzięki zawarciu ugody, można przyspieszyć postępowanie i zaoszczędzić koszty. Poprzez podpisanie ugody, strony wyrażają zgodę na wystąpienie do Sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie.
Ważne! Przystąpienie do mediacji nie wiąże się z obowiązkiem zawarcia ugody.
W sprawach rodzinnych, które często są wyczerpujące emocjonalnie, warto rozważyć współpracę z psychologiem (lub z psychoterapeutą), gdyż efektywna współpraca z rodzicami jest szansą na doskonały rozwój dzieci.
W razie jakichkolwiek dodatkowych pytań, zapraszam do kontaktu.
Moją misją jest dążenie do tego, aby prawo służyło człowiekowi, a nie odwrotnie. Jestem przekonana, że wytrwałe i konsekwentne działanie jest krokiem w stronę osiągnięcia sukcesu. Świadczenie usług prawnych to moja praca, ale też i pasja. Dlatego nie brakuje mi energii do podejmowania nowych wyzwań i walki o prawa osób, które mi zaufały. Zależy mi na stworzeniu takiej atmosfery, gdzie każdy Klient będzie miał poczucie, że znalazł się w dobrych rękach. Od adwokata wymaga się często ludzkiego wsparcia i zrozumienia w trudnych życiowych sytuacjach. Jestem tego świadoma.
Od poniedziałku do piątku:
7.30 - 15.30
Istnieje możliwość umówienia się na wizytę w innych godzinach, po wcześniejszej konsultacji telefonicznej.
Strona www stworzona w kreatorze WebWave.
ul. Sądowa 1, 42-700 Lubliniec
+48 694 678 446
kontakt@adwokat-klimas.pl
ING Bank Śląski S.A.
74 1050 1155 1000 0092 8978 8367